floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Viburnum tinus
 
Emek / Ankara - Nisan 2013 © Ahmet Demirtaş
Viburnum tinus
Gözlem bildir
Filburnu
Adoxaceae / Viburnum / Viburnum tinus
mapmapmap
Kartopu (Viburnum tinus) Mürvergiller (Adoxaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Asıl Ege alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 10-400 m yükseklikler arasında; çalılıklar in makiliklerde doğal gelişim gösterebilirler.

Türkçe literatürde genellikle Kartopu olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kartopu olarak bilinir. Bilimsel olarak Viburnum tinus L. şeklinde tanımlanır.

Viburnum etimolojisi

Viburnum Latincede doğrudan Viburnum lantana türüne verilen adlandırmadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


2.5 m boylanabilen, herdem yeşil, çok yıllık bir çalı türüdür. Yapraklar basit, karşılıklı dizili, koyu yeşil, köselemsi, yumurtamsı veya eliptik, 3.5-10 x 1.5-7 cm boyutlarda, tam kenarlı, alt yüzeyde damar boylarınca tüylüdür ve stipül yoktur. Çiçeklenme dönemi genellikle Nisan ayında; çiçek durumu 2-3 kat dallanmış yalancı şemsiye, dik demetli kurullar halinde, küçük dallar genellikle kısa kabatüylü; çiçekler kokulu, küçük, beyaz renkte; kuruldaki tüm çiçekler yaklaşık eşit boyutlarda; çanak yapraklar genişçe üçgen biçimli; taç yapraklar beyaz, yuvarlağımsı ve 6-8 mm çaptadır. Meyve yumurta biçimli, ~8 mm çapta ve koyu mavi renktedir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Viburnum tinusEmek / Ankara
Nisan 2013 ©Ahmet Demirtaş

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Viburnum türleri: V.lantana, V.opulus, V.orientale, V.tinus
Gözlem bildirilen diğer Viburnum türleri: V.rhytidophyllum




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)