floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cornus sanguinea
 
Yenice / Karabük - Mayıs 2018 © Serdar Ölez
Cornus sanguineaCornus sanguineaCornus sanguineaCornus sanguineaCornus sanguineaCornus sanguineaphotos
Gözlem bildir
Yaban Kızılcığı
Cornaceae / Cornus / Cornus sanguinea
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Kiren (Cornus sanguinea) Kızılcıkgiller (Cornaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Kiren olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kansiğdiren, demircik, melez kızılcık veya kiren olarak bilinir. Bilimsel olarak Cornus sanguinea L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


5 m kadar boylanabilen, kışın yaprak döken odunsu bir türdür. Gövde kabuğu gri renkte ve çatlaklı; dallar sıklıkla kızılımsı renktedir. Yapraklar yumurtamsı-mızraksı veya genişçe eliptik, 4-10 x 3-6 cm boyutlarda, üst yüzey koyu yeşil renkte, sivri uçlu, tam kenarlı; damarlar 3-5 çifttir ve yaprak kenarında değil yaprak ucunda sonlanır. Çiçeklenme Mayıs-Haziran aylarında; çiçek durumu birleşik şemsiye, 3-4.5 cm çapta, çok çiçekli; çanak yapraklar 0.5-1.5 mm; taç yapraklar 4-7 mm, beyazımsı veya krem renktedir. Meyve küremsi, 5-8 mm çapta, eflatunumsu-siyah ve tek çekirdeklidir. Deniz seviyesi ile 1400 m yükseklikler arasında; ağaçlıklar altında kireçtaşı yamaçlarda doğal gelişim gösterirler. Çiçek ve yaprak özelliklerine göre 3 alt tür Türkiye`de yayılış gösterir {subsp. sanguinea: yaprak altı tüyler gevrek; subsp . australis: yaprak altı tüyler düz ve ucu iki parçalı, çanak dişler ~ 0·5 mm, üçgen biçimli; subsp. cilicica: yaprak altı tüyler düz ve ucu iki parçalı, çanak dişler 1-1.5 mm, mızraksı}.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Cornus sanguineaAliköy / Ayancık / Sinop
Kasım 2023 ©Serdar Ölez
Cornus sanguineaTurnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Salih Usta
Cornus sanguineaKozluören / Kestel / Bursa
Mayıs 2021 ©Şule Ölez
Cornus sanguineaAziziye / Çankaya / Ankara
Nisan 2021 ©Serdar Ölez
Cornus sanguineaYenice / Karabük
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Cornus sanguineaPülümür / Tunceli 
Eylül 2019 ©Mustafa Gökmen
Cornus sanguineaYenice / Karabük
Haziran 2017 ©Serdar Ölez
Cornus sanguineaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan C. sanguinea taksonları: Cornus sanguinea subsp. australis, Cornus sanguinea subsp. cilicica, Cornus sanguinea subsp. sanguinea, Cornus sanguinea subsp. x czerniaewii
Türkiye´de doğal yayılan Cornus türleri: C.mas, C.sanguinea




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)