floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Muscari neglectum
 
Kargılar / Kısık / Uşak - Nisan 2021 © Serdar Ölez
Muscari neglectumMuscari neglectumMuscari neglectumMuscari neglectumMuscari neglectumMuscari neglectumphotos
Gözlem bildir
Arap üzümü
Asparagaceae / Muscari / Muscari neglectum
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Arapüzümü (Muscari neglectum) Kuşkonmazgiller (Asparagaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2300 m yükseklikler arasında; çam korulukları, makilikler, çalılıklar ve çayırlıklarda; taşlık kireçtaşı yamaçlar ve nadiren kıyılık kumluk alanlarda gözlenebilirler.


Türkçe literatürde genellikle Arapüzümü olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde arap sümbülü veya müşkürüm olarak bilinir. Bilimsel olarak Muscari neglectum Guss. ex Ten. şeklinde tanımlanır.

Muscari etimolojisi

Muscari cins adı Latinceden alınmıştır; misk anlamındaki Yunanca μόσχαρι (móschari), Bizans Yunancası μόσκος`dan (móskos) kelimesinden türetilmiştir; cinsin kokusuna atıfta bulunur. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Guss. kısaltması bilim insanı Giovanni Gussone (1787-1866) için kullanılmıştır. Ten. kısaltması bilim insanı Michele Tenore (1780-1861) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Soğanlı bir türdür, soğan yumurta biçimli ve 1-1.25 cm çaptadır. Yapraklar 6-40 cm x 2-8 mm boyutlarda, şeritsi veya şeritsi-mızraksı formdadır; 3-6 adet yaprak verir. Çiçeklenme Mart-Mayıs ayları arasında gerçekleşir; yapraksız çiçek kurulu sapı 4-30 cm uzunlukta ve sıklıkla yapraklar kadar uzundur; çiçek salkımı yoğun ve 1-4 x 1.5-2 cm boyutlardadır; çiçek dizilimi sıklıkla katmerlidir ve meyve zamanı daha gevşek yapıdadır. Üreyimli çiçeklerin sapları yatay veya aşağı bükülmüş şekilde, 0.5-5 mm uzunluktadır; üreyimli çiçekler hoş kokulu, yumurtamsı, dikdörtgenimsi veya testi biçiminde, 3.5-7.5 x 1.5-3.5 mm boyutlardadır, uca doğru belirgin şekilde büzüktür ve çok koyu (siyahımsı) mavi renktedir, bazen beyaz toz granüller ile örtülmüş olabilir; loblar beyaz, geriye doğru kıvrımlı ve 0.3-1 mm boydadır. Üreyimli çiçeklerin sapları yatay veya dar açılı yükselir ve 0.5-3 mm uzunluktadır; kısır çiçekler 20 taneye kadar bulunabilir, üreyimlilere göre daha küçük ve soluktur. Kapsül meyveler genişçe yumurtamsı veya dairemsi formda ve 7-9 x 8-10 mm boyutlardadır, uç kısım yuvarlağımsı veya kısaca çentiklidir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Muscari neglectumÇayırhan / Nallıhan / Ankara
Mart 2024 ©Mustafa Gökmen
Muscari neglectumSayfiye / Darende / Malatya
Mart 2024 ©Serdar Ölez
Muscari neglectumKösrelik / Çubuk / Ankara
Nisan 2022 ©Serdar Ölez
Muscari neglectumKarataş / Çubuk / Ankara
Nisan 2022 ©Serdar Ölez
Muscari neglectumKargılar / Kısık / Uşak
Nisan 2021 ©Serdar Ölez
Muscari neglectumGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Muscari neglectumKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Muscari neglectumAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Muscari neglectumPülümür / Tunceli
Haziran 2018 ©Metin Armağan
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Muscari türleri: M.adilii, M.anatolicum, M.armeniacum, M.artvinense, M.atillae, M.aucheri, M.azureum, M.babachii, M.bourgaei, M.caucasicum, M.coeleste, M.comosum, M.discolor, M.elmasii, M.erdalii, M.erzincanicum, M.inconstrictum, M.kerkis, M.latifolium, M.longipes, M.macbeathianum, M.macrocarpum, M.massayanum, M.microstomum, M.mirum, M.neglectum, M.parviflorum, M.racemosum, M.sandrasicum, M.savranii, M.serpentinicum, M.sivrihisardaghlarensis, M.tenuiflorum, M.turcicum, M.tuzgoluensis, M.ufukii, M.vuralii, M.weissii




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2020)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)