floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rosmarinus officinalis
 
Söke / Aydın - Eylül 2009 © Ahmet Demirtaş
Rosmarinus officinalisRosmarinus officinalisRosmarinus officinalisRosmarinus officinalis
Gözlem bildir
Biberiye
Lamiaceae / Rosmarinus / Rosmarinus officinalis
mapmapmap
Biberiye (Rosmarinus officinalis) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 30-250 m yüksekliklerde; kalkerli & şist (kiltaşı) tepelerde; kızılçam ve fundalık yakınlarında, yol kenarlarında ve üzüm bağlarında gelişim gösterirler.


Türkçe literatürde genellikle Biberiye olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kuşdili, hasalban, akpüren, akpürün veya zeytin çiçeği. olarak bilinir. Bilimsel olarak Rosmarinus officinalis L. şeklinde tanımlanır.

Rosmarinus etimolojisi

Rosmarinus Latincede `çiy ve şebnem` anlamına gelen ros kelimesi ile `deniz` anlamına gelen marinus kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; deniz seviyelerine yakın alanlarda gelişim gösterdiğine işaret ettiği düşünülmektedir.

officinalis etimolojisi

Officinalis Latincede `bir manastırda sağaltıcı bitkilerin ve diğer ihtiyaç maddelerinin tutulduğu yerde olan, yere ait olan` anlamına gelir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


2 m boylanabilen, herdem yeşil, çok yıllık bir türdür. Gövde belli belirsiz dört köşeli, ince gri havlı, çok dallı; dallar yukarı diktir. Yapraklar aromatik kokulu, karşılıklı dizili, şeritsi, 10-50 x 1-2 mm, sapsız veya kısa saplı, tam kenarlı, küt uçlu, derimsi, grimsi-mavimsi yeşil, üst tüysüz veya cılız tüylü, alt beyaz kaba tüylüdür. Çiçeklenme Şubat-Mayıs arasında; çiçek durumu salkım, yaprak koltuğunda, 5-10 çiçekli; çiçek sapı 2-5 mm uzun; çanak çan şeklinde, 2 dudaklı 5-6 mm uzun, yoğun yıldızsı-kaba tüylü, üst dudak küçük ve 3 dişli, alt dudak 2 loblu; taç borumsu, 10-13 mm, soluk mavi nadiren beyaz; üst dudak dik veya dışa kıvrımlı, 2 loblu, 4 mm; alt dudak 3 loblu, 7 mm, orta lob geniş içbükey; 2 dış ercik verimli, 7-8 mm uzun; verimsiz ercik 2, belirsiz; ovaryum 4 parçalı, boyuncuk 1.5 cm; tepecik 2 parçalıdır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Rosmarinus officinalisKemer / Antalya
Ağustos 2022 ©Serdar Ölez
Rosmarinus officinalisSöke / Aydın
Eylül 2009 ©Ahmet Demirtaş
Rosmarinus officinalisMavişehir / İzmir
Mart 2015 ©Serdar Ölez
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Rosmarinus türleri: R.officinalis




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)