floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Equisetum telmateia
 
Yenice / Karabük - Mayıs 2018 © Ahmet Demirtaş
Equisetum telmateiaEquisetum telmateiaEquisetum telmateiaEquisetum telmateiaEquisetum telmateia
Gözlem bildir
Deredoruk
Equisetaceae / Equisetum / Equisetum telmateia
mapmapmapmapmapmapmapmapmap
Deredoruk (Equisetum telmateia) - (Equisetaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1000 m yükseklikler arsında; kıyılık, bataklık, dere kenarı toprak yığınları, hendekler ve diğer ıslak alanlarda gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Deredoruk olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde at kuyruğu, kırkkilit veya zemberek otu olarak bilinir. Bilimsel olarak Equisetum telmateia Ehrh. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Ehrh. kısaltması bilim insanı Jakob Friedrich Ehrhart (1742-1795) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Atkuyruğu ailesinden bir eğrelti otu türüdür. Üreyimli ve eşeysiz olmak üzere iki tip gövde oluşturur. Eşeysiz gövdeler yeşil, dallanmış, 30-100 cm, nadiren 200 cm boyda; gövde silindirik, ortası çapın 2/3-3/4 oranında boş; kın karemsi kesitli, 7-18 × 5-13 mm; dişler bedene yakın kısımları yeşil, uca doğru daha koyu renk, 14-30(-36) adet, 3--12 mm. Eşeysiz gövde dalları düzenli halka dizilişli, yukarı doğru yükselen veya yayılı, pek; kertik 4-5, kırışıklı; çukurluklar yuvarlağımsı; her bir dalın ilk boğumundaki kın, gövdedeki kından daha kısa; kın dişleri dışbükey, kenarlar yaprak sapına doğru iç bükeydir. Üreyimli gövdeler kahverengi, stomasız, etli, kısa ömürlü, dallanmayan, eşeysiz gövdelere göre daha kısa, 17-45 cm; kın eşeysiz gövdelere göre daha uzun, 15-40 mm; kozalakların olgunlaşması erken bahar dönemindedir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Equisetum telmateiaYenice / Karabük
Mayıs 2018 ©Ahmet Demirtaş
Equisetum telmateiaSakarya
Nisan 2015 ©Neşe Abbak
Equisetum telmateiaYenice / Karabük
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Equisetum telmateiaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Equisetum türleri: E.arvense, E.fluviatile, E.giganteum, E.hyemale, E.palustre, E.sylvaticum, E.telmateia, E.variegatum




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)