floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Tilia platyphyllos
 
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara - Mayıs 2015 © Serdar Ölez
Tilia platyphyllos
Gözlem bildir
Yaz Ihlamuru
Malvaceae / Tilia / Tilia platyphyllos
mapmapmapmapmapmapmapmap
Yazıhlamuru (Tilia platyphyllos) Ebegümecigiller (Malvaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Erzurum-Kars alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Trabzon, Çanakkale ve Isparta dolaylarında doğal olarak yetişir.

Türkçe literatürde genellikle Yazıhlamuru olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde büyük yapraklı ıhlamur olarak bilinir. Bilimsel olarak Tilia platyphyllos Scop. şeklinde tanımlanır.

Tilia etimolojisi

Tilia cins adı Latincedir ve geniş anlamında kullanılır; Yunanca πτελέᾱ (ptelea ≡ karaağaç), τιλίαι (tiliai ≡ karakavak) ile aynı köktendir; muhtemelen cinsin geniş yapraklılarına atıfta bulunmaktadır.

Scop. etimolojisi

Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Scop. kısaltması bilim insanı Joannes Antonius Scopoli (1723-1788) için kullanılmıştır; Scopoli Avusturyalı hekim ve doğa bilimcidir; Avusturya İmparatorluğunun Linnaeus´u olarak anılır.

Morfoloji


30-40m. ye kadar boylanan sık dallı, geniş tepeli 1000 yıl ömürlü ağaçlardır. Diğer ıhlamur türlerine göre erken çiçeklenir. Yapraklar 6-10 cm. büyüklükte, yuvarlakça, sivri uçlu, dip tarafı çarpık (asimetrik) ve yürek gibidir. Kenarları keskin dişli, üst yüzü çoğunlukla çıplak, koyu yeşil, alt yüzü damar koltuklarında tüylü, mavimsi yeşildir. Sarımsı-beyaz, güzel kokulu çiçeklerden 5-7 tanesi bir araya gelerek şemsiye gibi kurullar oluştururlar. Meyve yuvarlakça ve tüylüdür.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Tilia platyphyllos A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Mayıs 2015 ©Serdar Ölez
Tilia platyphyllos Gürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Tilia platyphyllos Arıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan T. platyphyllos taksonları: Tilia platyphyllos subsp. platyphyllos
Türkiye´de doğal yayılan Tilia türleri: T.cordata, T.platyphyllos, T.rubra, T.tomentosa




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)