floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Trifolium pratense
 
Han / Eskişehir - Kasım 2022 © Serdar Ölez
Trifolium pratenseTrifolium pratenseTrifolium pratenseTrifolium pratenseTrifolium pratenseTrifolium pratensephotos
Gözlem bildir
Çayır Üçgülü
Fabaceae / Trifolium / Trifolium pratense
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Çayırüçgülü (Trifolium pratense) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2300 m yükseltiler arasında; çayırlıklar, yol kenarları, orman açıklıklar ve benzeri yerlerde gözlemlenebilir.

Türkçe literatürde genellikle çayırüçgülü olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kırmızı yonca olarak bilinir. Bilimsel olarak Trifolium pratense L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Dik veya yatık çok yıllık, 20-60 cm. Stipül yumurtamsı-mızraksı, serbest kısım birdenbire dikensi uçlu veya ince uçlu. Yaprakçıklar 1.5-3.0 cm, ters yumurtamsıdan genişçe eliptiğe kadar. Çiçek durumu küremsi veya yumurta biçimli, 0.7-2.2 cm geniş, sapsız veya nadiren saplı. Çanak borumsu-çan şeklinde, 10 damarlı yaygın-tüylü, nadiren tüysüz; tüpün boynu halka şeklinde kalınlaşmış. Taç kırmızımsı-eflatun veya pembe, nadiren beyazımsı, 13-18 mm.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Trifolium pratensePülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Serdar Ölez
Trifolium pratenseHan / Eskişehir
Kasım 2022 ©Serdar Ölez
Trifolium pratenseKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Trifolium pratensePülümür / Tunceli
1980 ©Şinasi Yıldırımlı

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan T. pratense taksonları: Trifolium pratense var. americanum, Trifolium pratense var. maritimum, Trifolium pratense var. pratense, Trifolium pratense var. sativum, Trifolium pratense var. villosum
Türkiye´de doğal yayılan Trifolium türleri: T.affine, T.aintabense, T.alexandrinum, T.alpestre, T.ambiguum, T.angustifolium, T.apertum, T.argutum, T.arvense, T.aureum, T.badium, T.batmanicum, T.berytheum, T.bithynicum, T.bocconei, T.boissieri, T.bullatum, T.campestre, T.canescens, T.carmeli, T.caucasicum, T.caudatum, T.cherleri, T.chlorotrichum, T.clusii, T.clypeatum, T.constantinopolitanum, T.dasyurum, T.davisii, T.diffusum, T.dubium, T.echinatum, T.elongatum, T.erubescens, T.fergan-karaeri, T.fragiferum, T.glanduliferum, T.globosum, T.glomeratum, T.grandiflorum, T.haussknechtii, T.heldreichianum, T.hirtum, T.hybridum, T.incarnatum, T.infamia-ponertii, T.isthmocarpum, T.kilaeum, T.lappaceum, T.latinum, T.leucanthum, T.ligusticum, T.longidentatum, T.lucanicum, T.medium, T.meironense, T.mesogitanum, T.michelianum, T.micranthum, T.montanum, T.mutabile, T.nerimaniae, T.nervulosum, T.nigrescens, T.obscurum, T.ochroleucum, T.ornithopodioides, T.pachycalyx, T.pallidum, T.pamphylicum, T.patens, T.pauciflorum, T.phleoides, T.physodes, T.pilulare, T.plebium, T.polyphyllum, T.pratense, T.purpureum, T.repens, T.resupinatum, T.retusum, T.roussaeanum, T.rubens, T.scabrum, T.scutatum, T.sebastianii, T.setiferum, T.sintenisii, T.spadiceum, T.spumosum, T.squamosum, T.stellatum, T.striatum, T.strictum, T.subterraneum, T.suffocatum, T.sylvaticum, T.tenuifolium, T.tomentosum, T.trichocephalum, T.trichopterum, T.tumens, T.uniflorum, T.vavilovii, T.vesiculosum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)