floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cotoneaster horizontalis
 
Dikmen Vadisi / Ankara - Mayıs 2014 © Serdar Ölez
Cotoneaster horizontalisCotoneaster horizontalisCotoneaster horizontalisCotoneaster horizontalisCotoneaster horizontalisCotoneaster horizontalisphotos
Gözlem bildir
Taş Elması
Rosaceae / Cotoneaster / Cotoneaster horizontalis
map
Taş Elması (Cotoneaster horizontalis) Türkiye´de doğal kaydı bulunmayan egzotik bir türdür; doğal yayılış bölgesi dışına çıkarılarak Türkiye'ye getirilerek ekilmiş veya dikilmiştir; Türkiye'de doğal ortamda çoğalmaz, ancak insan eliyle yetiştirilebilir. 1500-3500 m yüksekliklerde; kayalık ve taşlık yamaçlarda, kuru dağ alanlarında gelişim gösterir.

Türkçe literatürde genellikle Taş Elması olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yayılıcı dağ muşmulası olarak bilinir. Bilimsel olarak Cotoneaster horizontalis Decne. şeklinde tanımlanır.

Cotoneaster etimolojisi

Cotoneaster Latincede `ayva ağacı` anlamına gelen cotōneum kelimesinden türetilmiştir.

horizontalis etimolojisi

Horizontalis {Latince}: yatay anlamındadır; sıklıkla bitki gelişiminin dikey değil yatay yönde ilerlediğine işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Decne. kısaltması bilim insanı Joseph Decaisne (1807-1882) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Sıklıkla 50 cm, en çok 2 m boylanabilen, yatay gelişen, yaprak döken, çalı formlu bir türdür. Dallar siyahımsı kahverengi, başlangıçta strigoz, ileri yaşlarda tüysüzdür. Yaprak sapı 1–3 mm, havlı; stipül kahverengi, biz şeklinde veya mızraksı, 2–4 mm, kısa havlı; yaprak yuvarlağımsı, genişçe eliptik veya nadiren ters yumurtamsı, 6–14 × 4–9 mm, orta damar çıkıntılı, eksene doğru tüysüz, uzaklaştıkça seyrek ve yassı havlı, taban kamamsı ve genellikle keskin uçludur. Çiçeklenme Nisan-Temmuz arasında; çiçek kurulu 1-2 çiçekli; çiçek sapı hemen hemen yok; çiçekler 5–7 mm çapta; hipantiyum çan şeklinde, uçlara doğru seyrek havlı; çanak yapraklar üçgenimsi, 1–1.5 × 1–2 mm, keskin uçlu; taç yapraklar dik, pembe, kırmızımsı veya beyazımsı, 3–4 × 2–3 mm, taban kısaca kabzalı, küt uçlu; ercik sıklıkla 12 adet, taç yapraklardan daha kısa; ovaryum uç kısmı cılız tüylü; boyuncuk (2-) 3 adet ve erciklerden daha kısadır. Meyvelenme Eylül-Ekim aylarında; meyve parlak kırmızı, küremsi veya elipsoid, (3–) 5–7 mm çapta; çekirdek (2-) 3 adet ve sert kabukludur.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Cotoneaster horizontalisDikmen Vadisi / Ankara
Mayıs 2014 ©Serdar Ölez
Cotoneaster horizontalisA.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Mayıs 2012 ©Ahmet Demirtaş
Cotoneaster horizontalisODTÜ Kampüsü / Ankara
Aralık 2012 ©Ahmet Demirtaş
Cotoneaster horizontalisDikmen Vadisi / Ankara
Ocak 2012 ©Ahmet Demirtaş
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Cotoneaster türleri: C.integerrimus, C.melanocarpus, C.meyeri, C.morulus, C.multiflorus, C.nummularius, C.tomentosus, C.transcaucasicus
Gözlem bildirilen diğer Cotoneaster türleri: C.franchetii




Kaynaklar
  1. Flora of China | Vol. 9 Page 105
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)