floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Commelina communis
 
Haçapit / Pazar / Rize - Eylül 2017 © Serdar Ölez
Commelina communisCommelina communisCommelina communisCommelina communisCommelina communisCommelina communisphotos
Gözlem bildir
Gün Çiçeği
Commelinaceae / Commelina / Commelina communis
mapmap
Mahmuza (Commelina communis) Telgrafçiçeğigiller (Commelinaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Doğu Karadeniz alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. 350-2400m yüksekliklerde, nemli topraklarda, yol kenarlarında yetişir.

Türkçe literatürde genellikle Mahmuza olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kalın ot veya bruzina olarak bilinir. Bilimsel olarak Commelina communis L. şeklinde tanımlanır.

communis etimolojisi

Communis kelimesi Eski Latincede ‘ortaklaşa kullanılan, topluma ait, umumi’ anlamlarına gelen commoinis kelimesinden türetilmiştir. Commoinis Latinceye Öncel-Hint-Avrupa dillerinde aynı anlam ile kullanılan kom-moy-ni kelimesi değişerek taşınmıştır. Türün yaygın olarak görülmesine işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Türkiye`de yalnızca Artvin, Trabzon ve Rize civarında doğal olarak bulunan, 1m`ye kadar boylanabilen, hızlı büyüyen ve çabuk yayılan, tek yıllık otsu bir bitkidir. Gövde sürüngendir, dağınık yapıda çok sayıda daldan oluşur. Yaprak kılıfı tüysüz; yaprak ayası mızraksı veya mızraksı-yumurta biçiminde 3-9 x 1.5–2 cm, tüysüzdür. Yapraklar karşılıklı dizilmiştir ve 1.5–4 cm uzunluğunda saplı, kalp şeklinde, kıvrılmış, ucu sivridir. Çiçeklenme Temmuz-Eylül arasında gerçekleşir. Çiçek sapı 8mm kadardır. Çiçekler erdişidir. Üsteki 2 taç yaprak mavi renkli 15 mm uzunluğunda, altaki taç yapraklar beyaz, küçük 5 mm`dir. Tohumlar Ağustos-Ekim`de olgunlaşır, kahverengi-sarı, yarı elipsoid 2–3 mm, 1 yüzeyi yassı, düzensiz çukurlaşmış (oyuklu), son kısmı kesiklidir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Commelina communis4 Eylül / Kula / Manisa
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Commelina communisKavaklıdere / Çankaya / Ankara
Ekim 2022 ©Serdar Ölez
Commelina communisSubaşı / Pazar / Rize
Ağustos 2022 ©Serdar Ölez
Commelina communisAkçakoca / Akçakoca / Düzce
Ekim 2020 ©Serdar Ölez
Commelina communisÇankaya / Ankara
Ekim 2020 ©Serdar Ölez
Commelina communisHaçapit / Pazar / Rize
Eylül 2017 ©Serdar Ölez
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Commelina türleri: C.communis




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)