floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Viburnum lantana
 
Beynam / Ankara - Mayıs 2014 © Ahmet Demirtaş
Viburnum lantanaViburnum lantanaViburnum lantanaViburnum lantanaViburnum lantanaViburnum lantanaphotos
Gözlem bildir
Tüylü Kartopu
Adoxaceae / Viburnum / Viburnum lantana
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Germeşe (Viburnum lantana) Mürvergiller (Adoxaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1000-2000m yüksekliklerde, humusca zengin, drenajı iyi, kalkerli topraklarda, kayalık, taşlı, çakıllı, kurak yamaçlarda yetişir.

Türkçe literatürde genellikle Germeşe olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde dağ elması veya germeşe olarak bilinir. Bilimsel olarak Viburnum lantana L. şeklinde tanımlanır.

Viburnum etimolojisi

Viburnum Latincede doğrudan Viburnum lantana türüne verilen adlandırmadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


2-6 m boylanabilen, kışın yaprak döken, çalı veya küçük ağaççık formlu odunsu bir türdür. Genç sürgünler ve tomurcuklar grimsi renktedir ve yıldızsı tüylüdür. Yapraklar yumurtamsı veya eliptik, 4-10 x 3-7 cm boyutlarda, taban yuvarlatılmış veya yüreksi, kenarlar ince dişli, üst yüzey koyu yeşil ve yoğun havlı, alt yüzey yeşil renkte, grimsi yıldızsı tüylü; damarlar 8-12 çift, dişlerin sivri uçlarında sonlanan; sap kısa, kaba tüylüdür. Çiçeklenme Mayıs-Haziran arasında; çiçek durumu birleşik şemsiyemsi, 7 ana kollu, çok çiçekli; çiçekler neredeyse sapsız; brakte en çok 1 cm, dış kısmı kaba tüylü; çanak loblar üçgenimsi; taç silindirik tüp-çan şeklinde birleşik, uç kısmı birbirinden ayrılmış beş loplu, sarımsı-beyaz; ercik tüysüz, taçtan dışarı taşkın; başçık sarı; ovaryum tüysüzdür. Meyvelenme Ağustos-Eylül arasında; meyve uzun yumurta gibi, 8 mm boyunda, önce kırmızı sonra parlak siyahtır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Viburnum lantanaBardakçı / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Viburnum lantanaDerindere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Viburnum lantanaYıldırımçatak / Kızılcahamam / Ankara
Mayıs 2022 ©Serdar Ölez
Viburnum lantanaYağcıhüseyin / Kızılcahamam / Ankara
Aralık 2020 ©Mustafa Gökmen
Viburnum lantanaBeynam / Ankara
Mayıs 2014 ©Ahmet Demirtaş
Viburnum lantanaMemlik / Yenimahalle / Ankara
Mayıs 2017 ©Ahmet Demirtaş
Viburnum lantanaMaçahel / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa Gökmen
Viburnum lantanaÇubuk / Ankara
Mayıs 2014 ©Ahmet Demirtaş
Viburnum lantanaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Viburnum lantanaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Viburnum lantanaKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Viburnum türleri: V.lantana, V.opulus, V.orientale, V.tinus
Gözlem bildirilen diğer Viburnum türleri: V.rhytidophyllum




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)