floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cirsium arvense
 
Kayadibi / Elmadağ / Ankara - Haziran 2016 © Fuat Turan
Cirsium arvense
Gözlem bildir
Köygöçüren
Asteraceae / Cirsium / Cirsium arvense
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Köygöçüren (Cirsium arvense) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 15-2500 m yükseklikler arasında; yol kenarları, akarsu boyları, hendekler, meralar, tarım toprakları, bozkırlar, mazı meşesi ve kestane ormanlarında yetişirler.

Cirsium arvense Türkçede Köygöçüren olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Cirsium arvense (L.) Scop. şeklinde tanımlanır.

Cirsium etimolojisi

Cirsium adı `şişmiş damarlara karşı ilaç olarak kullanılan`, aynı zamanda `şişmiş damar` anlamına gelen Yunanca kirsos kelimesinden türemiştir.

arvense etimolojisi

Arvense Latincede tarla, tarladan, tarla ile ilgili anlamlarında kullanılır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Scop. etimolojisi

Scop. kısaltması bilim insanı Joannes Antonius Scopoli (1723-1788) için kullanılmıştır; Scopoli Avusturyalı hekim ve doğa bilimcidir; Avusturya İmparatorluğunun Linnaeus´u olarak anılır.

Morfoloji


20-100 cm boylanabilen, çok yıllık, derin köklü, rizomlu bir bitkidir. Gövdeler genellikle dallanmış, tüysüz veya örümcek ağsı keçe tüylüdür. Orta sap yaprakları yumurtamsı-dikdörtgenimsi, tam kenarlı veya derin loblu, kenarları 1-5 mm zayıf dikenli; üst yüzey, tüysüz veya örümcek ağsı seyrek keçe tüylü; alt yüzey tüysüz veya kaba tüylüdür. Çiçeklenme dönemi Haziran-Eylül ayları arasında; bitkiler sıklıkla iki evcikli; involukral yaprak yok; involukrum dar yumurta biçiminde veya yarım küresel, her bir dalda 1-11 adet, dik, 10-25 mm; filariler 6-9 sıralı, seyrek örümcek ağsı ve belirgin yağ kanallı; ortalama 4-10 mm (0.5 x 0.1 mm diken dahil); taç yapraklar açık eflatun, 14-20 mm . Meyveler sert kabuklu, 2.5-3.5 mm; papus 21-35 mm.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Cirsium arvenseKayadibi / Elmadağ / Ankara
Haziran 2016 ©Fuat Turan
Cirsium arvenseAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Cirsium arvenseUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Cirsium arvenseKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Cirsium arvenseKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Cirsium türleri: C.adjaricum, C.aduncum, C.aggregatum, C.alatum, C.amani, C.aristatum, C.arvense, C.aytatchii, C.balikesirense, C.baytopae, C.boluense, C.bozkirense, C.bracteosum, C.bulgaricum, C.byzantinum, C.candelabrum, C.canum, C.cassium, C.caucasicum, C.cephalotes, C.ciliatum, C.cilicicum, C.creticum, C.davisianum, C.dirmilense, C.echinus, C.ekimianum, C.ellenbergii, C.eriophorum, C.frickii, C.hakkaricum, C.handaniae, C.haussknechtii, C.hypoleucum, C.italicum, C.karduchorum, C.kosmelii, C.leucocephalum, C.leuconeurum, C.leucopsis, C.libanoticum, C.ligulare, C.macrobotrys, C.nerimaniae, C.obvallatum, C.osseticum, C.peshmenianum, C.poluninii, C.pseudobracteosum, C.pseudocreticum, C.pseudopersonata, C.pubigerum, C.pugnax, C.rhizocephalum, C.rigidum, C.semzinanicum, C.simplex, C.sintenisii, C.sipyleum, C.sivasicum, C.sommieri, C.sorocephalum, C.steirolepis, C.subinerme, C.tomentosum, C.trachylepis, C.vulgare, C.yildizianum




Kaynaklar
  1. Davis, 1975, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:5 Page:410
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)