floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Oxalis corniculata
 
Çankaya / Ankara - Ekim 2018 © Serdar Ölez
Oxalis corniculataOxalis corniculataOxalis corniculataOxalis corniculataOxalis corniculataOxalis corniculataphotos
Gözlem bildir
Sarı Ekşiyonca
Oxalidaceae / Oxalis / Oxalis corniculata
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Sarıekşiyonca (Oxalis corniculata) Ekşiyoncagiller (Oxalidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 500 m yükseklikler arasında; orman altları, meralar ve nemli alanlarda gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Sarıekşiyonca olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde boynuzlu ekşi tırfıl olarak bilinir. Bilimsel olarak Oxalis corniculata L. şeklinde tanımlanır.

Oxalis etimolojisi

Oxalis Latincede `ekşi` anlamına gelen oxus kelimesinden türetilmiştir; cins adı 17.yy başlarında, yapraklarındaki keskin tada atfen verilmiştir.

corniculata etimolojisi

Corniculata Latincede `boynuz` anlamına gelen cornu kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


20 cm kadar boylanabilen, yayılarak gelişen, otsu bir türdür. Gövde sürünücüdür ve yaprak koltuklarından toprakla temas sonucu köklenir. Yapraklar 3-yaprakçıklı birleşik; yaprakçıklar 0.5-1.5 x 0.6-2 cm, genişçe ters yüreksi uçlu, taban kamamsı, uç kısım çentikli; sap 1.5-3 cm uzunluktadır. Çiçeklenme Haziran-Ağustos ayları arasında; çiçek durumu tekil veya yaprak ile dal arası şemsiye; çiçek kümesi sapı 4-10 cm uzunlukta; çiçek sapı 0.5-1 cm uzunlukta; brakte 2.3-4 mm, şeritsi-mızraksı; çanak yapraklar 5.2-3 mm, yumurtamsı-mızraksı; taç yapraklar 5.5-6 x 3-4 mm, yumurtamsı-mızraksı; ercik 10 adet, iki sıralı; ovaryum 5 bölmeli; boyuncuk 5 ve belirgindir. Meyvelenme Eylül-Ekim ayları arasında; tohum kesesi/meyve (kapsül) 0.8-1.5 x 0.3-0.5 cm, şeritsi, seyrek tüylü; tohumlar çok sayıda, küçük ve kahverengidir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Oxalis corniculataHeyiketeği / Darende / Malatya
Mart 2024 ©Serdar Ölez
Oxalis corniculataİnebolu / Kastamonu
Kasım 2023 ©Serdar Ölez
Oxalis corniculataÇankaya / Ankara
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Oxalis corniculataUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Oxalis corniculataKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Oxalis türleri: O.acetosella, O.articulata, O.corniculata, O.pes-caprae
Gözlem bildirilen diğer Oxalis türleri: O.triangularis




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)