floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rhus coriaria
 
Dikmen Vadisi / Ankara - Mayıs 2014 © Serdar Ölez
Rhus coriariaRhus coriariaRhus coriariaRhus coriariaRhus coriariaRhus coriariaphotos
Gözlem bildir
Derici Sumağı
Anacardiaceae / Rhus / Rhus coriaria
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Sumak (Rhus coriaria) Menengiçgiller (Anacardiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Türkiye´nin yanı sıra Asya ve Avrupa’da yaygın olarak bulunur. Orman içi açıklıklar, yol kenarları ve maki içlerinde doğal gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Rhus coriaria L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Çalı formunda 2-3 m’ye kadar boylanabilen ve yapraklarını döken çalılardır. Sarı-gri renkte olan sürgünleri sık tüylerle kaplıdır. Tek tüysü yaprakları 9-15 yaprakçıktan oluşur; yaprak boyları 15-20 cm’ye kadar çıkar. Yumurta biçiminde ve uzunca olan yaprakçıkları 3-5 cm boyunda ve çok kısa saplıdır. Kenarları kaba dişli, üst yüzü seyrek alt yüzü sık yumuşak tüylüdür. Çiçeklerin çanak yaprakları tüylü, taç yapraklarının kenarları kirpiklidir. Çiçekler terminal ya da yan durumlu salkım halinde kurul oluştururlar. Çekirdekli sulu meyve küremsi, 4-6 mm çapında, kırmızımsı renkte ve tüylüdür. Tadı ise ekşidir. Çiçeklenme zamanı haziran-temmuz aylarıdır (Kayacık, 1982).



listMaplistPiclist

Gözlemler


Rhus coriariaDarende / Malatya
Mart 2024 ©Serdar Ölez
Rhus coriariaTahtacıörencik / Güdül / Ankara
Haziran 2023 ©Mustafa Gökmen
Rhus coriariaÇakırkaya / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Rhus coriariaİnegöl / Bursa
Aralık 2020 ©Mustafa Gökmen
Rhus coriariaDolay / Ayancık / Sinop
Aralık 2020 ©Mustafa Gökmen
Rhus coriariaKaraşar / Beypazarı / Ankara
Ağustos 2020 ©Mustafa Gökmen
Rhus coriariaBeydili / Ankara
Temmuz 2020 ©Mustafa Gökmen
Rhus coriariaDikmen Vadisi / Ankara
Mayıs 2014 ©Serdar Ölez
Rhus coriariaDikmen / Beypazarı / Ankara
Haziran 2016 ©Serdar Ölez
Rhus coriariaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Rhus coriariaKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Rhus coriariaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Rhus coriariaArıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Rhus coriariaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Rhus türleri: R.coriaria
Gözlem bildirilen diğer Rhus türleri: R.typhina




Kaynaklar
  1. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  2. Kayacık, H. 1982. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistemetiği. III. Cilt. 4. Baskı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları 3013/321. İstanbul.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)