floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Origanum rotundifolium
 
Hatila MP / Artvin - Temmuz 2019 © Mustafa Gökmen
Origanum rotundifoliumOriganum rotundifoliumOriganum rotundifoliumOriganum rotundifoliumOriganum rotundifoliumOriganum rotundifoliumphotos
Gözlem bildir
Yuvarlak mercan
Lamiaceae / Origanum / Origanum rotundifolium
mapmapmap
Yuvarlakmercan (Origanum rotundifolium) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Erzurum-Kars alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 250-1300 m yükseklikler arasında; kayalar ve yamaçlarda doğal olarak gelişirler.

Türkçe literatürde genellikle Yuvarlakmercan olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kekik olarak bilinir. Bilimsel olarak Origanum rotundifolium Boiss. şeklinde tanımlanır.

Origanum etimolojisi

Origanum Latincede `dağ` anlamına gelen ogos kelimesi ile `parlaklık, aydınlık` anlamına gelen ganos kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; dağların ışıltısı anlamındadır.

rotundifolium etimolojisi

Rotundifolium Latincede `yuvarlak, dairesel, küresel` anlamına gelen rotundus kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; yuvarlak yapraklı anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji


30 cm kadar boylanabilen, çalımsı, çok yıllık bir türdür. Gövdeler ±tüylü; dallar gövde başına 5 çift, herbiri 5 cm kadar uzundur. Yapraklar neredeyse sapsız, kalpsi veya dairesel-yuvarlağımsı, 6-25 x 4-20 mm, küt uçlu, yüzeyi ± dumanlıdır. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında; başaklar bazen piramidal, 12-60 x 18-37 mm; brakte dairesel-yuvarlağımsı, sıklıkla genişliği uzunluğundan fazla, 8-25 x 7-27 mm, küt uçlu, sarımsı - yeşil; halka dizilimli çiçek kurulu 2-16 çiçekli; çanak 5-9 mm; üst dudak ~ 2/5´ine kadar genişçe yumurtamsı veya ± genişçe üçgen biçimli dişli; alt dudak üst dudağın ~ 4/5 katı, yumurtamsı veya üçgen biçimli dişli; taç beyaz veya soluk pembe, 9-16 mm; üst sapçıklar 2 mm, alttakiler 10 mm uzunluktadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Origanum rotundifoliumHatila MP / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa Gökmen
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Origanum türleri: O.acutidens, O.amanum, O.bargyli, O.bilgeri, O.boissieri, O.brevidens, O.haussknechtii, O.husnucan-baseri, O.hypericifolium, O.laevigatum, O.leptocladum, O.majorana, O.minutiflorum, O.munzurense, O.onites, O.rotundifolium, O.saccatum, O.sipyleum, O.solymicum, O.syriacum, O.vogelii, O.vulgare, O.×




Kaynaklar
  1. Davis, 1982, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:7 Page:303
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)