floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lathyrus cicera
 
Karaşar / Beypazarı / Ankara - Mayıs 2020 © Mustafa Gökmen
Lathyrus ciceraLathyrus ciceraLathyrus ciceraLathyrus ciceraLathyrus ciceraLathyrus ciceraphotos
Gözlem bildir
Colban
Fabaceae / Lathyrus / Lathyrus cicera
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Colban (Lathyrus cicera) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 5-2000 m yükseklikler arasında; meşe çalılıkları, kızılçam ormanları, taşlık yamaçlar, üzüm bağları, mısır ve nadas tarlalarında yetişirler.


Bilimsel olarak Lathyrus cicera L. şeklinde tanımlanır.

Lathyrus etimolojisi

Lathyrus Yunancada `çok´ anlamına gelen la öneki ile `şehvetli, tutkulu´ anlamına gelen thyros kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


15-50 cm boylanabilen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler tüysüz veya bazen ± cılız tüylüdür. Orta ve üst yapraklar basit veya 3 parçalı sülüklüdür; yaprakçıklar 1 çift, 15-95 x 1-9 mm boyutlarda, şeritsi veya şeritsi-mızraksı, nadiren hemen hemen eliptik formdadır; stipül yumurtamsı-mızraksı, sivri uçlu, yarı oksu tabanlıdır, bu taban genellikle gövdesinden 2-3 kat daha geniştir. Çiçeklenme Nisan-Mayıs aylarında gerçekleşir; çiçek kümesi sapı tek çiçeklidir ve yaprakların yarısı kadar uzundur; çanak 7-9 mm uzunluktadır; çanak dişler yaklaşık olarak eşit boyda, mızraksı ve kısaca sivri uçludur, tüpe dik veya hafifçe geniş açılıdır ve tüpten 2-3 kat kadar daha uzundur; taç kiremit-kırmızı renkte ve 12-16 mm boydadır; kanatlar her zaman ters yumurtamsı formdadır. Baklamsı meyve dikdörtgenimsi ve 25-40 x 8-10.5 mm boyutlardadır, genellikle beze noktaları yoktur, kenarlar uçta dışbükey yaprak sapına doğru iç bükey kavislidir, üst dikiş yeri düz ve 2 dar yanal omurgalıdır; tohumlar 3-5 adet, pürüzsüz yüzeyli ve 5-6 mm boyutlardadır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Lathyrus ciceraSolaklar / Seben / Bolu
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Lathyrus ciceraKöprülü / Afyonkarahisar
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Lathyrus ciceraDodurga / Çankaya / Ankara
Mayıs 2022 ©Kuzey Işık
Lathyrus ciceraKargılar / Kısık / Uşak
Nisan 2021 ©Serdar Ölez
Lathyrus ciceraKaraşar / Beypazarı / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Lathyrus ciceraKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Lathyrus ciceraAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Lathyrus türleri: L.annuus, L.aphaca, L.armenus, L.atropatanus, L.aureus, L.belinensis, L.bitlisicus, L.blepharicarpus, L.boissieri, L.brachypterus, L.cassius, L.chloranthus, L.chrysanthus, L.cicera, L.cilicicus, L.clymenum, L.cyaneus, L.czeczottianus, L.digitatus, L.elongatus, L.gloeosperma, L.gorgoni, L.grandiflorus, L.haussknechtii, L.hierosolymitanus, L.hirsutus, L.inconspicuus, L.incurvus, L.karsianus, L.laxiflorus, L.layardii, L.libani, L.lycicus, L.marmoratus, L.niger, L.nissolia, L.nivalis, L.ochrus, L.pallescens, L.palustris, L.phaselitanus, L.pratensis, L.pseudocicera, L.roseus, L.rotundifolius, L.satdaghensis, L.sativus, L.saxatilis, L.setifolius, L.spathulatus, L.sphaericus, L.stenolobus, L.stenophyllus, L.sylvestris, L.tauricola, L.trachycarpus, L.tuberosus, L.tukhtensis, L.undulatus, L.variabilis, L.venetus, L.vernus, L.vinealis, L.woronowii




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press.
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)