floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rhus typhina
 
Beynam / Ankara - Ekim 2014 © Serdar Ölez
Rhus typhinaRhus typhina
Gözlem bildir
Kızaran Sumak
Anacardiaceae / Rhus / Rhus typhina
map
Kızaran Sumak (Rhus typhina) Türkiye´de doğal kaydı bulunmayan egzotik bir türdür; doğal yayılış bölgesi dışına çıkarılarak Türkiye'ye getirilerek ekilmiş veya dikilmiştir; Türkiye'de doğal ortamda çoğalmaz, ancak insan eliyle yetiştirilebilir.

Türkçe literatürde genellikle Kızaran Sumak olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde sumak çalısı olarak bilinir. Bilimsel olarak Rhus typhina L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Kışın yaprağını döken, nadiren 5 m’den fazla boylanabilen, genellikle çok dallı çalı ya da ağaçlardır. Sürgünleri kırmızı renkli ve yoğun kadifemsi tüylüdür. Yapraklar sürgünlere çok sıralı sarmal dizilmişlerdir. Yapraklar tek tüysü olup, 11-31 yaprakçıktan oluşur. Yaprakçıklar dikdörtgen-mızrak biçiminde, koyu yeşil renkli, sivri uçlu testere dişli, alt yüzü mavi yeşil renkli gençlikte tüylüdür. Sonbaharda yapraklar kırmızı-portakal rengi olur. Haziran-temmuz aylarında açan çiçekler yeşil-sarı renkli, tüylü, 15-20 cm uzunluğundaki dik duran salkımlarda yer alır. Meyve kırmızı renkli, yoğun tüylüdür (Şengönül ve Yılmaz, 2008).



listMaplistPiclist

Gözlemler


Rhus typhinaBeynam / Ankara
Ekim 2014 ©Serdar Ölez
Rhus typhinaBeynam / Ankara
Eylül 2015 ©Serdar Ölez
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Rhus türleri: R.coriaria
Gözlem bildirilen diğer Rhus türleri:




Kaynaklar
  1. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  2. Şengönül, S., Yılmaz, H., 2008, Atatürk Arboretumu Ağaç ve Çalıları, Atatürk Arboretumu Yayını, No:1, İstanbul.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)