floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Quercus aucheri
 
Datça Yarımadası / Muğla - Kasım 2013 © Ahmet Demirtaş
Quercus aucheriQuercus aucheriQuercus aucheriQuercus aucheriQuercus aucheriQuercus aucheriphotos
Gözlem bildir
Boz pırnal meşesi
Fagaceae / Quercus / Quercus aucheri
mapmapmapmap
Bozpırnal (Quercus aucheri) Kayıngiller (Fagaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Asıl Ege, Antalya alt bölgelerinde yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 400 m yükseklikler arasında; kireçtaşı yamaçlar ve makiliklerde gelişim gösterirler; Doğu Akdeniz için endemiktir.

Quercus aucheri Türkçede Bozpırnal olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Quercus aucheri Jaub. & Spach şeklinde tanımlanır.

Quercus etimolojisi

Quercus Latincede doğrudan `meşe` anlamındadır; muhtemelen Kelt dilinde `iyi` anlamına gelen quer ve `ağaç` anlamına gelen cuez kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir.

aucheri etimolojisi

Aucheri adı Pierre Martin Rémi Aucher-Eloy (1793-1838)´a ithafen adlandırılmıştır. Aucher bir Fransız eczacı ve botanikçidir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Jaub. kısaltması bilim insanı Hippolyte François Jaubert (1798-1874) için kullanılmıştır; Jaubert Fransız politikacı ve botanikçidir.

Spach etimolojisi

Spach kısaltması türün Fransız botanikçi Edouard Spach (1801-1879) tarafından yayınlandığını belirtir. Spach kısaltması bilim insanı Édouard Spach (1801-1879) için kullanılmıştır.

Morfoloji


10 m boylanabilen, her dem yeşil, çalı veya ağaççık formlu bir türdür. Dallar sarkık; genç filizler yoğun yıldızsı veya kaba tüylü, sarımsı-kahverengi; tomurcuk ~ 2 mm, soluk kırmızımsı-kahverengi ve kaba tüylüdür. Yapraklar sürgün üzerine hemen hemen eşit aralıklarla dizili, genişçe dikdörtgenimsi-yumurtamsı, uç kısımlar testere dişli, alt tam kenarlı, uç yuvarlağımsı veya hafifçe dar tepeli, köselemsi, 0.9-4 x 0.9-2.5 cm; damarlar 5-9, fark edilmesi zor; tüysüz veya üstte yıldızsı tüylü, altta basık yıldızsı-kaba tüylü, mumlu ve grimsi-beyaz; yaprak sapı ± yok veya 6 mm´den kısadır. Çiçeklenme Eylül-Ekim aylarında; çiçek kümesi sapı yoktur veya çok kısadır. Meyve iki yılda olgunlaşır; Kadeh ~ 25 mm çap ve 18 mm uzunluğa kadar, açık kahverenkli; kadeh pulları yumurtamsı-mızraksı, basık havlı; palamutun 2/3´ü dışa taşmış, düz veya keskin uçlu ve tüysüzdür.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Quercus aucheriKemer / Antalya
Nisan 2023 ©Serdar Ölez
Quercus aucheriDatça Yarımadası / Muğla
Kasım 2013 ©Ahmet Demirtaş
Quercus aucheriFethiye / Muğla
Temmuz 2009 ©Ahmet Demirtaş

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Quercus türleri: Q.aucheri, Q.brantii, Q.cerris, Q.coccifera, Q.dalechampii, Q.frainetto, Q.hartwissiana, Q.ilex, Q.infectoria, Q.ithaburensis, Q.kotschyana, Q.libani, Q.macranthera, Q.petraea, Q.pontica, Q.pubescens, Q.robur, Q.trojana, Q.vulcanica
Gözlem bildirilen diğer Quercus türleri: Q.castaneifolia, Q.glauca, Q.nigra, Q.palustris, Q.rubra, Q.suber




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2021)
  2. IPNI (2021). International Plant Names Index. Published on the Internet http://www.ipni.org, The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens.
  3. Wikipedia contributors. (2021, Ekim 13). Hippolyte François Jaubert. In Wikipedia, The Free Encyclopedia.
  4. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  5. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  6. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  7. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)