floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Asteriscus spinosus
 
Cehennem Deresi Vadisi / Mersin - Mayıs 2018 © Serdar Ölez
Asteriscus spinosusAsteriscus spinosusAsteriscus spinosusAsteriscus spinosusAsteriscus spinosusAsteriscus spinosusphotos
Gözlem bildir
Dikenotu
Asteraceae / Asteriscus / Asteriscus spinosus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Dikenotu (Asteriscus spinosus) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Kalkerli topraklar, kayalıklar, yol kenarlarında yayılış gösterir.

Türkçe literatürde genellikle Dikenotu olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yıldızotu veya asteriscus spinosus olarak bilinir. Bilimsel olarak Asteriscus spinosus (L.) Sch.Bip. şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur. Sch.Bip. kısaltması bilim insanı Carl(Karl) Heinrich `Bipontinus' Schultz (1805-1867) için kullanılmıştır.

Morfoloji


60 cm kadar boylanabilen, yaygın tüylü, tek yıllık, otsu bir bitkidir. Gövde ince yumuşak tüylerle kaplı; yan dallar ana gövdeden uzun; kökler odunsudur. Yapraklar dipte (bazal) çoğunlukta, az sayıda gövde üzerinde; dipte ispatulamsı, 8-10 cm uzunlukta, yarı saplı, kenarları ince dişlidir. Çiçeklenme Nisan-Ağustos ayları arasında gerçekleşir; involukrum (dışta kalan filariler hariç) 1-1.5 cm genişliktedir; dışta kalan filariler genellikle 8-10 adet, 15-35 x 3-6 mm boyutlarda, ve mızraksı formdadır, dikenli sivri uçludur, altta belirgin şekilde 3-damarlıdır ve dışa doğru yaygındır; içte kalan filariler dikdörtgenimsi-mızraksı formda ve 0.75-1 cm boyutlardadır, keskin ve dikenli uçludur; dilsi çiçekçikler 4-7 mm uzunluktadır; tüpsü çiçekçikler 3-3.5 mm uzunluktadır. Sert kabuklu meyveler kahverengi ve basık havlıdır; dilsi çiçekçiklerin meyveleri ~ 3 x 2.25 mm (~ 0.5 mm kanat dahil) boyutlardadır; tüpsü çiçekçiklerin meyveleri ~ 2.25 x 1 mm boyutlardadır; papus 0.5 mm´dir ve beyazdır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Asteriscus spinosusSamandağ / Hatay
Mart 2023 ©Mustafa Gökmen
Asteriscus spinosusGündoğdu / Marmara / Balıkesir
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Asteriscus spinosusCehennem Deresi Vadisi / Mersin
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Asteriscus spinosusKurucaşile / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Asteriscus spinosusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Asteriscus türleri: A.aquaticus, A.spinosus




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)