floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Melampyrum arvense
 
Kastamonu - Haziran 2018 © Serdar Ölez
Melampyrum arvenseMelampyrum arvenseMelampyrum arvenseMelampyrum arvenseMelampyrum arvenseMelampyrum arvensephotos
Gözlem bildir
Bıldırcınbuğdayı
Orobanchaceae / Melampyrum / Melampyrum arvense
mapmapmapmapmapmapmapmap
Inekbuğdayı (Melampyrum arvense) Canavarotugiller (Orobanchaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 150-2100 m yükseklikler arasında; meralar, meşelik ve kayın çalılıklarında, taşlık yamaçlar, mısır tarlaları gibi yerlerde gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Inekbuğdayı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde inekbuğdayı olarak bilinir. Bilimsel olarak Melampyrum arvense L. şeklinde tanımlanır.

arvense etimolojisi

Arvense Latincede tarla, tarladan, tarla ile ilgili anlamlarında kullanılır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


15–50 cm arasında boylanabilen, yarı asalak, tek yıllık otsu bitkidir. Gövde genellikle dallanmıştır. Klorofilli bir bitki olmasına karşın kökleriyle diğer bitkilerin ürettiği besinleri de tüketir. Yapraklar karşılıklı dizili, neredeyse sapsız; yaprak ayası şeritsi-dar eliptik, 30-75 x 1-17 mm; alt yapraklar tam kenarlı, üst yaprakların gövdeye yakın kısımları genellikle dişlidir. Çiçeklenme Mayıs-Eylül ayları arasında; çiçek durumu başak; brakte tüysü bölmeli, şeritsi-ipliksi dişli, yeşil-krem-pembemsi-eflatun renkte; çiçek sapı yok veya en çok 1 mm; çanak 10-20 mm, strigoz; üst dudak (taç) 16-27 mm, beyaz, sarı veya eflatunumsu-pembe; boyun kısmı sarı veya beyaz, 10-20 mm; alt dudak daha kısa, kenarları yukarı doğru kıvrık; ercik 4 adet; dişicik (ginokeum) 2`li birleşik karpellidir. Meyve eliptik, yassı kapsül formunda, 7-10 x 3-6,5 mm boyutlarda ve 2 tohumludur.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Melampyrum arvenseKocatepe / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Melampyrum arvenseTurnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Melampyrum arvenseGürlevik / Erzincan
Haziran 2015 ©Mustafa Gökmen
Melampyrum arvenseKastamonu
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Melampyrum arvenseGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Melampyrum arvensePülümür / Tunceli
Mayıs 2020 ©Metin Armağan
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan M. arvense taksonları: Melampyrum arvense var. arvense, Melampyrum arvense var. elatius
Türkiye´de doğal yayılan Melampyrum türleri: M.arvense, M.cristatum, M.pratense




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)