floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Portulaca oleracea
 
Aydıncık / Mersin - Ağustos 2019 © Serdar Ölez
Portulaca oleraceaPortulaca oleraceaPortulaca oleraceaPortulaca oleraceaPortulaca oleraceaPortulaca oleraceaphotos
Gözlem bildir
Semizotu
Portulacaceae / Portulaca / Portulaca oleracea
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Semizotu (Portulaca oleracea) Semizotugiller (Portulacaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi yakınlarında; yetiştirme topraklarında, döküntü alanlarda doğal gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Portulaca oleracea L. şeklinde tanımlanır.

Portulaca etimolojisi

Portulaca cins adı Portekizca 'küçük kapı' anlamına gelen Portula'dan türetilmiştir. Portula kapı anlamına gelen porta (kapı) kelimesi ve küçültme eki -ula'nın birleşmesiyle oluşmuştur. Muhtemelen cins çiçeklerinin tohum kapsülünün kapı benzeri açılmasına işaret etmektedir.

oleracea etimolojisi

Oleracea Latincede `yetiştirilmiş` veya `yenilebilir` anlamında kullanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


5-20 cm yükselebilen, yayılıcı, etli ve tek yıllık bir türdür. Gövdeler yanlardan yukarı doğru yükselir veya diktir. Yapraklar altta almaşık, yukarıda sıklıkla sıkışık, 16-20 mm, eliptik-ters yumurtamsı, tabanda kamamsı, küt uçlu veya kesik tepeli; stipül sert kıllı veya sadece tüylerden oluşmaktadır. Çiçeklenme Temmuz-Kasım arasında; çiçek durumu ± talkım; çiçekler 3-6, sapsız; çanak yapraklar tabanda tüp şeklinde birleşik, erken dökülen; taçyapraklar 5, altta belli belirsiz birleşik, çanak yapraklardan uzun, sarı, 4-6 mm, sudan etkilenen; ovaryum alt veya orta durumludur. Tohumlar siyah, parlak ve kabarcıklıdır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Portulaca oleraceaAbalı / Sinop
Ekim 2023 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaKorulu / Gerger / Adıyaman
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaHacımustafa / Onikişubat / Kahramanmaraş
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaYunusemre / Manisa
Eylül 2020 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaÇıralı / Kemer / Antalya
Ağustos 2020 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaAydıncık / Mersin
Ağustos 2019 ©Serdar Ölez
Portulaca oleraceaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Portulaca oleraceaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Portulaca türleri: P.edulis, P.grandiflora, P.nitida, P.oleracea, P.papillatostellulata, P.rausii, P.trituberculata, P.zaffranii




Kaynaklar
  1. Davis, 1967, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:2 Page:13
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)