floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Boletus edulis
 
Yenice / Karabük - Haziran 2018 © Mustafa Gökmen
Boletus edulisBoletus edulisBoletus edulisBoletus edulis
Gözlem bildir
Porçini
/ Boletus / Boletus edulis
map
Porçini 35 cm çap, 25 cm boy ve 3 kg kadar ağırlığa ulaşabilen büyük bir mantardır. En lezzetli mantarlardan biridir. Sote, makarna sosu, çorba yapılarak, hatta çiğ olarak yenebilir.
B. edulis kozalaklı ağaçların yanı sıra geniş yapraklı ağaçların altında da yetişir. İlkbahar ve yaz aylarında sis veya çiğ oluşumuyla nadiren meyve verirler; esas meyvelenme sonbaharın ilk yağmurlarından sonra gerçekleşir. Ağaçların yer altındaki köklerini mantarsı dokuyla sararak yaşayan ağaçlarla simbiyotik birlikler kurarlar, ağacın besin alımına yardımcı olurlar ve ağacın fotosentezi sırasında üretilen şekerden faydalanırlar.


Türkçe literatürde genellikle Porçini olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde çörek mantarı olarak bilinir.

Morfoloji


Şapka
7-25 cm genişliğinde, genişçe dışbükeydir; üst yüzey nemli havalarda pürüzsüz, buruşuk, kuru veya yarı-yapışkandır; sarı-kahverengi, devetüyü kahverengisinden kırmızımsı kahverengiye değişen renklerde gözlenebilir; eti kalın ve beyazdır, kesildiğinde renk değiştirmez; hafif kokuludur. Şapka altı gözeneklidir;
gözenek
ler çok küçük, ilk başta beyaz, ardından soluk-donuk sarı renktedir, sonraları kirli sarımsı-yeşil renk alır.
Sap
7-20 cm uzunluğunda, 3-8 cm çapında, kesiti eşit veya sopamsı, tabanda beyaz, yukarıdaki kahverengimsidir; yüzey özellikle uca doğru beyaz ağsıdır;
yüzük
yoktur. Sporlar 12-17 x 4-6 µm boyutlarda, yüzeyi pürüzsüz, iğ şekli ile eliptik arası formda;
spor izi
zeytin-kahverengi renktedir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Boletus edulisYenice / Karabük
Haziran 2018 ©Mustafa Gökmen




Kaynaklar
  1. Michael Wood & Fred Stevens. (n.d.). California fungi: Boletus edulis. MykoWeb: Mushrooms, Fungi, Mycology. https://www.mykoweb.com/CAF/species/Boletus_edulis.html
  2. Mansor, S. M. (2018). Kastamonu yöresi bazı yenilebilir mantarların kimyasal özelliklerinin tayini [Doctoral dissertation]. Kastamonu Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Orman Mühendisliği Anabilim Dalı.
  3. B. edulis « boletales.com. (n.d.). Home « boletales.com. https://boletales.com/genera/boletus/b-edulis/
  4. Çörek mantarı. (2005, November 25). Vikipedi: Özgür Ansiklopedi. Retrieved June 20, 2020, from https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C3%B6rek_mantar%C4%B1
     
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)