floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Polygonum lapathifolium
 
Epçeler / Keles / Bursa - Ekim 2020 © Serdar Ölez
Polygonum lapathifoliumPolygonum lapathifoliumPolygonum lapathifoliumPolygonum lapathifoliumPolygonum lapathifolium
Gözlem bildir
Tirşon
Polygonaceae / Polygonum / Polygonum lapathifolium
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Tirşon (Polygonum lapathifolium) Madımakgiller (Polygonaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1000 m yükseklikler arasında; antropojenik (insan yapımı veya bozulmuş) habitatlar, çayırlar ve tarlalar, nehir veya göl kıyıları, bataklıklar ve sulak alanların kenarlarında yayılış gösterirler.

Bilimsel olarak Polygonum lapathifolium L. şeklinde tanımlanır.

Polygonum etimolojisi

Polygonum {Latince}: çok köşeli, poligon. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Tek yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler dik veya dar açı ile yükselir, dallanmıştır. Yapraklar mızraksı veya hemen hemen eliptik formdadır; taban kısmı kamamsıdır; üst yüzeyde yaprağın orta kısımlarında sıklıkla koyu renkli bir leke bulunur, yüzeyler genellikle tüysüzdür, ancak alt yüzde şeffaf sarımsı salgı bezleri bulunur. Yaprak sapının tabanında zarsı bir kın (sap kılıfı) bulunur, kılıf gövdeyi saracak şekilde uzanır, uç kısımları tam kenarlı (set kıl veya saçak bulunmaz) veya yırtıktır; zamanla koyu pasımsı kahverengine döner ve soyulur. Çiçeklenme ağustos-eylül aylarında gerçekleşir. Başak formundaki çiçek kurulları dikdörtgenimsi formda, yoğun çiçekli ve gürbüzdür; başak sapı neredeyse sapsız denecek kadar kısadır ve yüzeyde sarı salgı bezleri bulunur. Çiçekler genellikle pembe renkte ve ~2 mm çaptadır. Kabuklu meyve çiçek örtüsü içine gömülüdür; yüzeyi kahverengi ve parlaktır.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Polygonum lapathifoliumKaman / Kırşehir
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Polygonum lapathifoliumEpçeler / Keles / Bursa
Ekim 2020 ©Serdar Ölez
Polygonum lapathifoliumAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Polygonum lapathifoliumKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Polygonum lapathifoliumKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Polygonum türleri: P.alpinum, P.amphibium, P.arenarium, P.arenastrum, P.argyrocoleon, P.aviculare, P.bistorta, P.cappadocicum, P.cognatum, P.convolvulus, P.dumetorum, P.ekimianum, P.equisetiforme, P.hydropiper, P.istanbulicum, P.karacae, P.lapathifolium, P.leblebicii, P.longipes, P.maritimum, P.mesembricum, P.minus, P.mite, P.nepalense, P.orientale, P.paronychioides, P.patulum, P.perfoliatum, P.persicaria, P.polycnemoides, P.praelongum, P.rottboellioides, P.salebrosum, P.salicifolium, P.salsugineum, P.samsunicum, P.setosum, P.sivasicum, P.thunbergii
Gözlem bildirilen diğer Polygonum türleri: P.baldschuanicum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2021)
  2. Keskin, M. & Severoğlu, Z. (2021). Türkiye Florası için Yeni bir Persicaria L. Taksonu ve İstanbul’un Polygonaceae Taksonlarının Taksonomik Durumu . Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi , 21 (4) , 764-775 . DOI: 10.35414/akufemubid.869563
  3. Persicaria lapathifolia (Nodding Smartweed): Minnesota Wildflowers. (n.d.). Minnesota Wildflowers. https://www.minnesotawildflowers.info/flower/nodding-smartweed
  4. Persicaria lapathifolia. (2021, Temmuz 21). Wikipedia, the free encyclopedia. Erişim tarihi 11 Aralık 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/Persicaria_lapathifolia
  5. Persicaria lapathifolia (L.) Delarbre. (2021). GBIF. https://www.gbif.org/species/7820611
  6. Persicaria lapathifolia (dock-leaved smartweed). (2021). Go Botany: Native Plant Trust. https://gobotany.nativeplanttrust.org/species/persicaria/lapathifolia/
  7. Pale Smartweed and Other Polygonums (2021). Weed Science Society of America. https://wssa.net/wp-content/themes/WSSA/WorldOfWeeds/palesmartweed.html
  8. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  9. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  10. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  11. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)