DDbtn
PicPath
BiyotaPatikaGezi ve Doğa NotlarıAra...DDbts
";



Porçini

Boletus edulis


Boletus edulis [ Yenice / Karabük - Haziran 2018 © Mustafa Gökmen ]
Yenice / Karabük - Haziran 2018 © Mustafa Gökmen
Porçini 35 cm çap, 25 cm boy ve 3 kg kadar ağırlığa ulaşabilen büyük bir mantardır. En lezzetli mantarlardan biridir. Sote, makarna sosu, çorba yapılarak, hatta çiğ olarak yenebilir.
Yeni gözlem bildir


Yenice / Karabük - Haziran 2018 © Mustafa Gökmen


Morfoloji

Şapka
7-25 cm genişliğinde, genişçe dışbükeydir; üst yüzey nemli havalarda pürüzsüz, buruşuk, kuru veya yarı-yapışkandır; sarı-kahverengi, devetüyü kahverengisinden kırmızımsı kahverengiye değişen renklerde gözlenebilir; eti kalın ve beyazdır, kesildiğinde renk değiştirmez; hafif kokuludur. Şapka altı gözeneklidir;
gözenek
ler çok küçük, ilk başta beyaz, ardından soluk-donuk sarı renktedir, sonraları kirli sarımsı-yeşil renk alır.
Sap
 7-20 cm uzunluğunda, 3-8 cm çapında, kesiti eşit veya sopamsı, tabanda beyaz, yukarıdaki kahverengimsidir; yüzey özellikle uca doğru beyaz ağsıdır;
yüzük
yoktur. Sporlar 12-17 x 4-6 µm boyutlarda, yüzeyi pürüzsüz, iğ şekli ile eliptik arası formda;
spor izi
zeytin-kahverengi renktedir.

Görseller





Gözlemler

.
  • Yenice / Karabük
    Haziran 2018 © Mustafa Gökmen

Ekoloji/Habitat

B. edulis kozalaklı ağaçların yanı sıra geniş yapraklı ağaçların altında da yetişir. İlkbahar ve yaz aylarında sis veya çiğ oluşumuyla nadiren meyve verirler; esas meyvelenme sonbaharın ilk yağmurlarından sonra gerçekleşir. Ağaçların yer altındaki köklerini mantarsı dokuyla sararak yaşayan ağaçlarla simbiyotik birlikler kurarlar, ağacın besin alımına yardımcı olurlar ve ağacın fotosentezi sırasında üretilen şekerden faydalanırlar.

Sınıflandırma

Eukarya
Fungi
Basidiomycota
Agaricomycetes
Boletales
Boletaceae
Boletus
Edulis

Adlandırmalar

Bilimsel adlandırma

Boletus edulis Bull.
Sinonimler

- Tubiporus edulis (Bull.) P. Karst.
- Leccinum edule (Bull.) Gray
- Dictyopus edulis (Bull.) Forq.
- Ceriomyces crassus Battarra
İngilizce

California Fungi

Uyarılar

Tüm yenilebilir mantarlar doğada bulunan öldürücü/zehirli mantarlar ile karıştırılabilir. Zehirli ve yenilebilen mantarlar çoğunlukla sadece uzmanlar tarafından ayırd edilebilir. Tanımadığınız mantarları toplamayınız ve yemeyiniz!

Diğer bilgiler

  • Boletus edulis, bolet grubu mantarlarının diğer üyelerinden birkaç karakterleristik özelliği ile ayırt edilir, bunlar: istisnai boyutları; pürüzsüz-dalgalı kahverengi-kırmızımsı kahverengi kapak yüzeyi; yaşlanmayla sarımsı zeytin rengine dönüşen sık sarı-beyaz gözenekler; genellikle sopa şeklindeki sapı ve uca yakın kısımlarındaki beyaz ağsı doku; hafif tat; ve kesildiğinde renk değişikliklerinin olmaması.
  • Yakın bir akrabası olan Boletus regineus ile kolayca karıştırılabilir. Boletus regineus'un şapkası gençken daha koyudur ve silik beyazımsı dalgalıdır; iğne yaraklı ağaçlar altında değil, sadece geniş yapraklı ağaçlar altında görülürler. 

Kaynaklar

  1. Michael Wood & Fred Stevens. (n.d.). California fungi: Boletus edulis. MykoWeb: Mushrooms, Fungi, Mycology. https://www.mykoweb.com/CAF/species/Boletus_edulis.html
  2. Mansor, S. M. (2018). Kastamonu yöresi bazı yenilebilir mantarların kimyasal özelliklerinin tayini [Doctoral dissertation]. Kastamonu Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Orman Mühendisliği Anabilim Dalı.
  3. B. edulis « boletales.com. (n.d.). Home « boletales.com. https://boletales.com/genera/boletus/b-edulis/
  4. Çörek mantarı. (2005, November 25). Vikipedi: Özgür Ansiklopedi. Retrieved June 20, 2020, from https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C3%B6rek_mantar%C4%B1
     
  5. Listelenen kaynaklar Boletus edulis hakkında ilave bilgiler içerebilir...
    Ulusal Tez Merkezi
    Wikipedia
    Wikispecies
    Google Images
    Encyclopedia of Life
    GBIF Database
    JSTOR Plant DB
    Mushroom Expert
    Healing Mushrooms
    Mushroom Observer
    Wild Food UK
    MycoWEB
    Mycobank
    Plant Illustrations






Creative Commons Lisansı Kim bu gezenadam


.